Urazy sportowe. ACL
Jednym z najcięższych urazów stawu kolanowego stanowi zerwanie więzadła krzyżowego przedniego ACL, którym w ponad połowie przypadków towarzyszy uszkodzenie dodatkowych struktur takich jak np. łąkotki czy chrząstka stawowa.
Uszkodzenie ACL możemy podzielić na 3 stopnie.
Uszkodzenie 1 stopnia: więzadło jest lekko uszkodzone. Zostało naciągnięte, ale jest na tyle sprawne, aby zapewnić stabilność stawu kolanowego.
Uszkodzenie 2 stopnia: Więzadło krzyżowe przednie jest naciągnięte do takiego poziomu, że staje się luźne i częściowo niewydolne. Ten stan często jest określany jako częściowe rozdarcie więzadła. Stabilność kolana jest osłabiona.
Uszkodzenie 3 stopnia: jest to całkowita niewydolność więzadła krzyżowego przedniego – zerwanie (przerwanie ciągłości) lub całkowita niewydolność w związku z nadmiernym naciągnięciem (wydłużeniem) więzadła. Oznacza to, że staw kolanowy jest niestabilny. Dochodzi do znacznego ryzyka dalszych uszkodzeń struktur wewnątrz stawowych i rozwoju choroby zwyrodnieniowej kolana.
Praktyka niestety pokazuje, że większość urazów ACL, to zerwania lub stany bliskie zerwaniu, które kwalifikują się do zabiegu rekonstrukcji.
Do uszkodzeń więzadła dochodzi najczęściej w sytuacji, kiedy to udo , wykonuje gwałtowny ruch względem podudzia, ponad możliwości mechaniczne stawu kolanowego. Wtedy to struktury więzadłowe nie wytrzymują obciążeń i zrywają się.
Typowe sytuacje, podczas których więzadło krzyżowe przednie ulega uszkodzeniu:
Zatrzymanie się z szybkiego biegu.
Nagła zmiana kierunku biegu.
Złe wylądowanie na powierzchni po podskoku.
Bezpośredni kontakt z przeciwnikiem( boisko piłkarskie).
Typowe objawy po uszkodzeniu ACL:
Ból
Obrzęk
Niestabilność stawu
Brak możliwości zgięcia, wyprostu.
Diagnozę radziłbym jednak pozostawić osobą znającym się na rzeczy:)
Leczenie po urazie ACL w większości wiążę się z rekonstrukcją uszkodzonego więzadła i rehabilitacją pooperacyjną. Rekonstrukcja i odpowiednio przeprowadzona rehabilitacja daje możliwość pełnego powrotu do sprawności. Wg najnowszych wytycznych zabieg operacyjny jest zalecany w przypadkach osób starszych i mniej aktywnych fizycznie. Należy zdać sobie sprawę, że nasze ciało to złożony układ biomechaniczny. Jedno niesprawne ogniowo ciągnie za sobą dalsze konsekwencje.
Rehabilitacja i jej czas zależny jest od rodzaju zastosowanego przeszczepu oraz stanu innych tkanek stawu kolanowego.
Zakładając, że do rekonstrukcji użyto ścięgno mięśnia półścięgnistego ( najbardziej popularna metoda), rehabilitacja to około 24-30 tyg pracy z fizjoterapeuta ( od urazu). Taki czas pracy gwarantuje pełną sprawność, i brak powikłań w późniejszym czasie. Z doświadczenia wiem, że pacjenci po takim okresie rehabilitacji zyskują większą sprawność niż przed urazem. Powrót do sportu na wysokim poziomie to około 50 tygodni treningów. Wiążę się to z przygotowaniem i odbudową fizyczną potrzebną do startów sportowych.
Leczenie nieoperacyjne, zawszę wiążę się z brakiem odpowiedniej funkcji stawu kolanowego. Leczenie zapobiegawcze stosuje się u osób zaawansowanych wiekowo, mało aktywnych fizycznie i problemami internistycznymi.
Z reguły polega ona na zewnętrznym usztywnieniu w postaci Ortezy Stawu Kolanowego, chroniącą przed działaniem sił zewnętrznych.
Kule są nierozłączną częścią bezpośrednio po urazie, gdzie zaleca się odciążenie kończy dolnej.
Rehabilitacji, która polega na doprowadzeniu stawu kolanowego do pełnego zakresu ruchu zgięcia oraz wyprostu, wzmocnieniu gorsetu mięśniowego oraz pracy nad kontrolą mięśniową.
Uraz ACL to dość częsty uraz spotykany u młodych i aktywnych ludzi. Jest to także przykry epizod w życiu który wyklucza z aktywności fizycznej.
Zapewniam Was jednak, że przy odrobienie poświecenia, ze mną jesteście w stanie wrócić do pełnej sprawności. Gwarantuje także , że po pełnym okresie rehabilitacji Was stan motoryczny będzie lepszy niż przed urazem.
Dobry Lekarz Ortopeda+ Plus Dobra Rehabilitacja te dwie składowe dają pełny powrót do sprawności.
Dr. Piotr Grygiel www.sportho.pl. Temu człowiekowi możecie zaufać w kwestii Ortopedycznej.
Wojciech Duras Fizjoterapeuta Trener Personalny.